TREŚĆ POWIEŚCI
Osiołek to powieść, która w żartobliwy, ironiczny, a nierzadko groteskowy sposób przedstawia starcie walczących ze sobą stron: liberałów i konserwatystów. Jej bohaterami są zwierzęta, a akcja dzieje się we wspólnej zagrodzie. Czytelnik śledzi więc demonstracje, manify i starcia zwalczających się oponentów a także chwile zgody i wspólnego działania. Główny bohater, mały osiołek, próbuje wpłynąć na wydarzenia i po swojemu jakoś je zrozumieć. Jego pomyłki i niepowodzenia stają się w utworze dodatkowym źródłem wszechobecnego humoru. Nad całą powieścią rozpościera się także dyskretna nutka refleksji, w której naiwna filozofia najgłupszego członka zagrody – tytułowego Osiołka – okazuje się drogą do swoistej mądrości.
TRADYCJA LITERACKA
W Osiołku odległym echem brzmią tony różnych tradycji literackich – z jednej strony należących do nurtu literatury naiwnej, takich jak Kubuś Puchatek czy Mały Książę, z drugiej – odzywają się dylematy widoczne w literaturze spod znaku ironii, groteski i absurdu; są to pytania o sens, kierunek i koszty rozwoju cywilizacyjno-kulturowego. Akcja rozgrywająca się w zagrodzie, będącej metaforą świata, antyutopijny wydźwięk całości kieruje też w stronę najbardziej oczywistego skojarzenia: jest nim Folwark zwierzęcy Orwella. Osiołek znacznie przekracza jednak horyzonty obecne w dziele znanego pisarza. Użycie języka naiwnego, w którym główny bohater kreuje siebie jako głupiego i mądrego zarazem, rozwiązuje podstawową trudność, przed którą staje pisarz współczesny, który chce mówić o wysokich wartościach. Jest to bowiem wielkie pytanie ponowoczesności: jak można mówić o tym co ważne i piękne w języku obecnego czasu, czyli w ramach dykcji ironicznej? Nie jest to możliwe przy użyciu istniejących dziś języków literackich. Sięgnięcie po świadomość naiwną daje taką możliwość: chroni świat Osiołka przed aksjologią wszechogarniającej dekonstrukcji, przenikającą współczesną literaturę i jej dzisiejszą recepcję. Naiwność jest bowiem językiem dziecka, reprezentuje świat, który nie został (jeszcze?) zakwestionowany przez agresywne i redukcyjne stylistyki literatury współczesnej. A zatem podobnie jak dziecko znajduje się w każdej kulturze pod specjalną ochroną, tak też chroniona jest dziecięca świadomość, wraz z wartościami, które w rodzą się w jej obszarze. I więcej jeszcze: Osiołek wciąga stylistykie dekonstrukcyjne: ironię, groteskę i absurd w służbę wartościom wysokim. Stają się one narzędziami walki prowadzonej w imieniu zakwestionowanego przez (po)nowoczesność świata. Kpina, ironia, groteska i absurd stają teraz po stronie tego, co wzniosłe i jest to jedna z ciekawszych cech tej powieści.